NIEUWS

AINAR

27 July 2022 Project in the spotlights

Game-app helpt gebruikers over prikangst heen 

Een lila gordeldiertje dat door de bergen heen duikelt en al rollend mascottes en medailles verzamelt; na het downloaden van de AINAR-app denkt een gebruiker wellicht ‘gewoon een spelletje’ op zijn smartphone te spelen. Maar niets is minder waar. Het doel van de game? Mensen met een naaldenfobie helpen om hun prikangst onder controle te houden. De aan MindLabs verbonden dr. Elisabeth Huis in ’t Veld ontwikkelde de app.

De neurowetenschapper zag tijdens haar werk bij bloedbank Sanquin bloeddonoren flauwvallen nog voordát de naald in hun arm werd gezet. Niet bloedverlies, maar de angst voor naalden speelde deze mensen parten. Dit terwijl de beschikbare interventies juist sterk gericht zijn op het voorkomen van flauwvallen ná donatie. De eerste keer dat Huis in ’t Veld zo’n incident meemaakte, had zij net aan de donor gevraagd hoe diegene zich op dat moment voelde. ‘Ik voel me prima!’, was haar antwoord. Maar nog geen minuut later viel ze weg.

Veel voorkomend probleem waar weinig over bekend is
Huis in ’t Veld raakte geïntrigeerd door het onderwerp: “Door mijn werk als neurowetenschapper was ik altijd al geïnteresseerd in hoe je hersenen en je lichaam samenwerken en wat er gebeurt als je bepaalde emoties ervaart. En dan voornamelijk, hoe we die sensaties kunnen meten en opvangen, zonder van de mondelinge antwoorden van mensen afhankelijk te zijn.” Tel daarbij op dat naar schatting maar liefst 30 procent van de mensen last heeft van prikangst en je begrijpt waarom Huis in ’t Veld besloot te zoeken naar een oplossing. 

Ondanks dat prikangst een veelvoorkomend fenomeen is, is er weinig over bekend. Huis in ’t Veld combineert de schaarse informatie uit neurowetenschappelijke literatuur met de kennis die ze tijdens haar promotieonderzoek naar veranderingen die emoties teweegbrengen in je gezicht, lichaam en hersenen opdeed. Het leidde tot de hypothese dat het onbewuste processen in de hersenen en het autonome zenuwstelsel zijn die ervoor zorgen dat mensen onwel worden wanneer ze een prik krijgen. “Omdat dit onbewust gebeurt, kun je mensen er niet goed naar vragen. Net zoals die eerste keer dat ik iemand zag flauwvallen. Wil je het probleem aanpakken, dan moet je iets ontwikkelen dat kan meten of iemand angstig is en onwel gaat worden vóórdat de persoon in kwestie het zelf doorheeft. Want dan is het vaak al te laat.” 

Biofeedback 
Het is dan ook het voortraject – de periode waarin de angst zich opbouwt – waar de neurowetenschapper zich op is gaan richten. De oplossing vond ze in biofeedback. Deze techniek maakt onbewuste hersenprocessen visueel en toont zo aan wat een individu voelt. “Als mensen kunnen zien wat er in hun lichaam gebeurt, kunnen ze leren om dat te beïnvloeden”, legt Huis in ’t Veld uit. "Hoe je dat doet, is voor ieder persoon anders. Mediteren of aan iets leuks denken bijvoorbeeld.” 

Geld voor onderzoek komt er in de vorm van een Veni-beurs, onderdeel van het Talentprogramma van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). “Met die beurs op zak ben ik bij Tilburg University en MindLabs terechtgekomen. Het departement Cognitive Science and Artificial Intelligence is de ideale plek om neurowetenschappelijk onderzoek te doen. Onder meer met behulp van een warmtebeeldcamera. Die meet welke veranderingen er in het gezicht optreden als een bloeddonor onwel wordt.”

Van wetenschapper naar ondernemer
Langzaam ontstaat het idee voor een game-app. De data uit de warmtebeeldonderzoeken gebruikt Huis in ’t Veld om het algoritme van AINAR te ontwikkelen. De app is een ‘Slide and fly’-game. Een relatief eenvoudig spel waarbij je door te swipen een gordeldiertje over heuvels beweegt. Ondertussen analyseren de smartphonecamera’s het gezicht van de gebruiker. Detecteert het algoritme kleine signalen van angst of stress? Dan wordt dit aan de hand van weersverschijnselen zichtbaar aan je gemaakt. Huis in ’t Veld licht toe: “De kans is groot dat jij je onbewust iets minder goed voelt wanneer het donker en regenachtig is. De opdracht: zorg ervoor dat de zon achter de bergen gaat schijnen.”

Wat Huis in ’t Veld heeft geleerd de afgelopen ontwikkelingsjaren? “Dat het doen van onderzoek en het opzetten van een onderneming veel van elkaar verschilt!” De onderzoeker is dan ook blij dat zij tevens een masterdiploma in Business Administration heeft. “Hierdoor kan ik commerciëler denken.” Een andere succesfactor is het team dat ze inmiddels om zich heen heeft verzameld, zo stelt ze. “Zoals PhD’er Judita Rudokaité, die het algoritme schrijft. Co-promotor Sharon Ong, wier specialisme het destilleren van data en patronen uit biomedische beelden is. En co-founder Cindy van Goor, die jarenlange ervaring in de gezondheidszorg heeft en precies weet hoe je technologische innovaties projectmatig aanpakt.”

Toekomstplannen
AINAR is nog volop in ontwikkeling. Gamedevelopers maken de game momenteel beter en leuker op basis van feedback van een testgroep. En in onder andere het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg wordt de app binnenkort bij patiënten getest. Het onderzoek waarmee het algoritme steeds verder geoptimaliseerd wordt loopt in ieder geval nog tot 2023. Daarna? “Dan wil ik de app bij kinderen inzetten, want bij kinderen is het prikangstprobleem nog veel groter. En wellicht zetten we het algoritme straks ook voor andere vraagstukken in. Ik heb nog heel veel ideeën om als academisch ondernemer impact te maken.”