Eric, om even bij het begin te beginnen: kun je kort vertellen wie je bent en waar je vandaan komt?
Mijn naam is Eric Postma en ik ben hoogleraar Artificial Intelligence (AI). Ik werk bij Tilburg University en ben aan MindLabs verbonden. Daarnaast werk ik ook 1 dag in de week bij Jheronimus Academy of Data Science (JADS) in ‘s-Hertogenbosch. Dat is een samenwerking van Tilburg University en de Eindhoven University of Technology.
En wat doe je op werkgebied in het dagelijks leven?
Ik ben hoogleraar. En dan moet je eigenlijk denken aan onderzoek én onderwijs. Daar komt het in het kort op neer.
Jij bent dus bij uitstek expert op het gebied van AI. Waar is die interesse ontstaan?
Eigenlijk al heel lang geleden. Ik was geïnteresseerd in waarneming en patroonherkenning; hoe dat bij mensen in z’n werk gaat en of je dat met een computer zou kunnen nabootsen of begrijpen. Al in mijn jeugd was is ik bezig met de vraag hoe het kan dat je dingen kan waarnemen en zien. Ik wilde weten hoe dat werkt. Dan kan je natuurlijk neurowetenschapper worden, maar dan leer je alleen iets over de natte inhoud van je brein. Dan weet je nog niet over het hoe en waarom. Toen kwam ik in aanraking met AI…
Welke opleidingen heb je gevolgd?
Ik ben begonnen met natuurkunde, maar dat was maar 1 jaar. Via mijn opleiding psychologie ben ik cognitiewetenschappen gaan studeren in Nijmegen. AI bestond destijds nog niet. Althans, het was geen opleiding die je kon volgen. En cognitiewetenschappen kwam er het dichtstbij. Daarna ben ik doorgegaan met een promotie in AI. En sindsdien houd ik me enkel nog met AI bezig.
Was AI interessant omdat je er goed in bleek? Of werd je er goed in omdat je het interessant vond?
Ik vond het dus altijd al interessant. En als je iets interessant vindt, ga je er harder voor rennen. Dan is het nog niet gezegd dat je er goed in bent, maar dan vind je je werk wel leuk, en dat helpt.
Wat is jouw rol binnen MindLabs?
Bij Tilburg University ben ik verbonden aan het departement Cognitive Science en AI (CSAI), dat lijnen met MindLabs heeft. Bij MindLabs ben ik bijvoorbeeld betrokken bij Regiodeal-projecten. En ik werk vaak mee aan events.
Wat gaf de doorslag; waarom sloot je je bij MindLabs aan?
Daar heb ik eigenlijk nooit heel bewust over nagedacht. Maar Max Louwerse is een collega van me, en die heeft een belangrijke rol binnen MindLabs. Ik dacht: Max is erbij, dus ik doe mee.
Hoe lang ben je al lid van de familie?
Al vanaf het begin! Ik weet eigenlijk niet precies hoe lang dat al is.
Je brengt een hoop kennis en expertise met je mee. Door informatie te delen via verschillende wegen. Het webinar ‘ZORGeloos Data Delen?’ begin juni bijvoorbeeld. Waarom vind je deelname aan dat soort initiatieven zo van belang?
Een academicus wordt uit gemeenschapsgeld betaald, dus dan ga je niet zitten niksen; dan werk je heel hard om onderwijs terug te geven. Maar ik vind het ook belangrijk dat je je kennis of ervaringen die je door onderzoek opdoet met de samenleving deelt. Want met name als het over AI gaat, hoor je nog een hoop onzin. En een hoop hype. Ik vind het belangrijk om alles in het juiste kader te plaatsen, zodat er een genuanceerder en nuchterder beeld over dit onderwerp ontstaat.
Het is de maand van de Smart Health. In hoeverre is gezondheidszorg in de toekomst mogelijk zonder de inmenging van AI?
AI gaat een heel belangrijk onderdeel van de zorg zijn. Dat is het eigenlijk al en dat wordt alleen maar meer. Daardoor kunnen we de zorg goedkoper, efficiënter en betrouwbaarder maken. Je kunt je voorstellen dat je met sterke AI − en die hebben we nu − bepaalde taken voor je kunt laten uitvoeren. Denk bijvoorbeeld aan een arts die een grote hoeveelheid röntgenbeelden moet bekijken en analyseren; je wilt eigenlijk dat die arts volop tijd heeft voor de moeilijke gevallen. Dat die dus niet naar de makkelijke gevallen hoeft te kijken. Daar kan AI een bijdrage aan leveren.
Maar dat kan niet alleen door de technologie worden bereikt. Het is heel belangrijk dat je daarin ook de mens, de medische expert, betrekt, om goede zorg te waarborgen. Het is namelijk niet zo dat het klaar en geregeld is zodra je een apparaat naar binnen rijdt. Nee, dan begint de uitdaging eigenlijk pas. Je moet er dus heel goed op toezien dat de arts weet wat je wel en niet met AI kunt doen. Want AI is heel krachtig, maar niet heel slim. En je moet niet voorbijgaan aan de menselijke maat; aan dat wat voor mensen belangrijk is.
Waarom zou iedereen het webinar moeten terugkijken? Want het is niet alleen interessant voor ‘de vakidioot’, toch?
Omdat het een realistisch beeld geeft van wat je wel en niet met AI kunt doen. En dat het geen bedreiging is, maar een mogelijkheid. Je hoeft overigens echt geen techneut te worden of zijn. Maar het lijkt me voor iedereen verstandig er op z’n minst voor open te staan en een beetje te weten wat er allemaal mogelijk is.
Krijg jij nou ook nog nieuwe informatie, tijdens zo’n event? Of bréng je alleen maar?
Ik deel, maar ik krijg natuurlijk ook informatie terug over wat er speelt. Ik wist bijvoorbeeld niet over het initiatief met valsensoren, die detecteren wanneer iemand valt. En ik zag dat de instelling in kwestie een bepaald soort camera gebruikt waar we nu al betere technieken voor hebben. Dus ik leer tijdens zo’n event ook weer wat vanuit het praktijkdomein.
Wat is voor jou het ultieme doel van jouw samenwerking met MindLabs?
Ik wil mijn kennis delen. Het is natuurlijk heel interessant om fundamenteel onderzoek te doen. Om je op te sluiten op je kamer en dan heel hoogdravend te werk te gaan. Maar ook voor fundamenteel onderzoek is het ontzettend goed om aan praktijkonderzoek te werken. Aan praktische problemen. Omdat je dan tegen zaken aanloopt waaraan je anders nooit had gedacht. Het gaat mij dus om die combinatie van kennis delen en het versterken van mijn eigen onderzoeksinzichten.
Zet je jouw expertise op nog meer manieren in?
Ja, op heel veel manieren eigenlijk. Ik geef aan de lopende band colleges. Ook kindercolleges, bijvoorbeeld. En lezingen in ziekenhuizen. Dat is meestal gekoppeld aan projecten. Bij JADS heb ik dit jarenlang gedaan, maar ik ben het nu een beetje aan het afbouwen omdat het wat veel van het goede werd. Want ik werk natuurlijk ook nog gewoon op de universiteit; ik verzorg iedere dag onderwijs voor studenten. Hetzij voor een klas of in de vorm van scriptie of dissertatie begeleiding. Kennisoverdracht en leren van studenten is dus een integraal onderdeel van mijn baan. Studenten stellen vaak ook de beste vragen. Ik zeg altijd tegen ze: ‘Jullie weten minder dan ik, maar ik ben al aardig vastgeroest en jullie zijn veel creatiever.’ Soms stellen ze vragen waarbij ik denk: hé, daar heb ik nooit aan gedacht. Omdat ik door al die kennis een beetje vastgelopen bent. Het is op deze manier dus allerminst eenrichtingsverkeer.